Okres letni, to czas kiedy spora ilość interwencji straży pożarnej, dotyczy usuwania gniazd owadów błonkoskrzydłych, które są bezpośrednim zagrożeniem dla zdrowia i życia człowieka. W tym miesiącu strażacy z pobliskich jednostek strażackich wyjeżdżali do tego typu zdarzeń już kilkukrotnie.
Według obowiązujących przepisów polskiego prawa m.in. ustawy o ochronie przeciwpożarowej oraz przepisów wewnętrznych, Państwowa Straż Pożarna kwalifikuje takie zdarzenia jako "inne miejscowe zagrożenie" i zawsze podejmuje działania w przypadkach, kiedy obecność owadów może zagrażać zdrowiu i życiu osób przebywających w pobliżu miejsca bytowania pszczół, os lub szerszeni.
Jak poznać swojego "wroga"?
- Pszczoły
W Polsce powszechnie spotykane są pszczoły miodne (Apis mellifera), które mają długość ciała około 13-15 mm (królowa około 25 mm). Tułów i odwłok pokryte są szczególnie z boków gęstymi żółtawymi włoskami, a ich skrzydła mają specyficzne użyłkowanie. W czasie 1 sekundy lotu pokonują od 3 do 6 m, uderzając skrzydłami ok. 190 razy. Wszystkie pszczoły żyją w zorganizowanych społeczeństwach zwanych rojami, które składają się z robotnic, samców zwanych trutniami oraz matki pszczelej, zwanej królową. Rój w przypadku pszczoły miodnej może liczyć od 10 do nawet 80 tysięcy osobników. Pszczoły miodne zakładają gniazda zbudowane z kilku charakterystycznych woskowych plastrów z sześciokątnymi komórkami i we współczesnych czasach, oprócz rojów hodowanych przez pszczelarzy w pasiekach, rzadko tworzą swobodnie żyjące społeczeństwa na łąkach, w ogrodach, widnych lasach oraz na ich obrzeżach, gdzie gnieżdżą się w dziuplach drzew, zagłębieniach i szczelinach skalnych
- Osy
Inwazyjne gatunki owadów z rodziny osowatych. Długość ciała osy pospolitej (Vespula vulgaris) wynosi 10-20 mm (królowa około 25 mm), a osy dachowej (Vespula germanica) wynosi 11-16 mm (królowa około 20 mm). Owady te mają charakterystyczne czarno-żółte ubarwienie. Odwłok u jego nasady jest silnie przewężony, stąd pojawiło się popularne określenie "talia osy". Osy są wszystkożernymi drapieżnikami, atakują inne owady, często nawet większe od siebie, bywają również szkodnikami owoców, czasami żywią się sokami drzew. W Polsce oba gatunki występują pospolicie, również w miastach. Osy budują gniazda, najczęściej w cichych i spokojnych miejscach, materiałem jaki wykorzystują do tego celu jest papier ich własnej produkcji - wytwarzają go przeżuwając drewno i łącząc je ze śliną. Osy pospolite budują swoje gniazda w ziemi, zwykle wykorzystując nory drobnych ssaków. Królowa składa w nim jaja, a wylęgające się robotnice rozbudowują gniazdo i karmią larwy.
- Szerszenie
Są największymi z osowatych występujących w Europie Środkowej. Szerszeń europejski (Vespa crabro) osiąga długość ciała około 25 mm (królowa około 35 mm) Forma typowa dla obszaru Polski ma tułów czarny w rude plamy, odwłok żółty w czarne pasy. Szerszenie występują powszechnie na terenie całej Polski, zwłaszcza w pobliżu terenów zamieszkiwanych przez ludzi. Typowym siedliskiem szerszeni europejskich są lasy liściaste, gdzie ich gniazda można spotkać w dziuplach drzew, zwłaszcza dębów. Ze względu na utratę naturalnych siedlisk owady te bardzo szybko przystosowały się do życia w pobliżu terenów ludzkiej aktywności, gdzie swoje gniazda budują najczęściej w dziuplach drzew, a także w norach ziemnych, opuszczonych ulach, czasem na wolnym powietrzu, a także w miejscach osłoniętych np. pod okapem dachu lub w dziurach i zagłębieniach w ścianach budynków. Podobnie jak osy, szerszenie wczesną wiosną zakładają kolonie i przystępują do budowy gniazda. W tym celu wykorzystują masę papierową, wytworzoną przez nie z cząsteczek próchniejącego drewna i śliny. Późną jesienią gniazda szerszeni pustoszeją, a przyszłe królowe wyruszają na poszukiwanie zimowiska, by zapaść w stan diapauzy.
- Trzmiele
Zaliczane są do pszczół właściwych, plemienia trzmiele (Bombini). Tworzą niewielkie sezonowe gniazda pod ziemią lub pod kamieniami, w których bytują w liczbie nie więcej niż kilkuset osobników. Na wiosnę królowa opuszcza ziemną kryjówkę i wyrusza na poszukiwanie odpowiedniego miejsca na gniazdo. U trzmiela ziemnego (Bombus terrestris) to najczęściej podziemne nory. Matka znosi do gniazda różne materiały, którymi wyściela wnętrze, a następnie buduje beczułkowate plastry, do których składa jaja. Po około 3 tygodniach pojawiają się pierwsze robotnice, które po 3 dniach są zdolne do lotu i przejmują wszystkie funkcje w gnieździe. Pod koniec lata pojawiają się samce i młode królowe, a gniazdo zbliża się do rozpadu, podobnie jak u osowatych.
Owady błonkoskrzydłe mogą zaatakować, gdy:
- gniazdo jest zagrożone lub niszczone - mogą zaatakować intruza nawet całym rojem,
- rozdrażnią je gwałtowne ruchy ludzi lub zwierząt,
- rozdrażni je zapach - m.in. perfum, kosmetyków, czy alkoholu,
- zwabi je zapach jedzenia, jaskrawe lub bardzo ciemne barwy ubrań.
Sposoby unikania oraz ochrony przed użądleniem:
- wybierając się w okolice bytowania owadów błonkoskrzydłych należy unikać stosowania perfum (zwłaszcza tych na bazie alkoholu) oraz ubierania się w jaskrawe lub bardzo ciemne ubrania,
- należy zachować szczególną ostrożność podczas spożywania posiłków oraz picia słodkich napojów na świeżym powietrzu (w przypadku małych dzieci należy dbać o czystość ich rąk i twarzy podczas jedzenia słodkości, a słodkie napoje warto podawać do picia przez słomkę),
- w pobliżu owadów należy zachować spokój oraz nie wykonywać gwałtownych ruchów,
- w razie ataku należy w szczególności osłonić głowę i szyję oraz starać się wycofać z terenu zagrożenia - najbezpieczniej w miejsce najbardziej zacienione i znajdujące się w bezpiecznej odległości od gniazda,
- jeśli owad zaplącze się we włosy, to najbezpieczniej jest wyczesać go grzebieniem
w przypadku pomieszczeń zamkniętych należy otworzyć okno lub drzwi, odsłonić firanki i stanąć na boku, aby owady miały swobodną drogę przelotu
Dodaj komentarz
Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami Użytkowników serwisu ostrowmaz24.pl.